Taşın Yeri: Milyon Taşı, İstanbul İli, Fatih
İlçesi, Sultanahmet Meydanında bulunan Yerebatan Sarnıcının kenarında
bulunmaktadır.
|
Milenyum Taşı |
|
Milenyum Taşı |
Milyon Taşı Bilgileri: Doğu Roma İmparatorluğunun Sıfır Noktasıdır. “Bütün yollar Roma’ya
çıkar” sözünün kaynağıdır. Kurucu Byzas tarafından İstanbul kurulurken
dikildiği konusunda söylentiler vardır. Şehre uzun yıllar adını veren ve
devletin başkenti yapan Büyük Konstantin’in şehri olan Konstantinopolis’in
merkezi olarak bu taşı MS. 4.yüzyılda dikti.
Batı Roma
İmparatorluğunun başkent Roma’da bir Milliarium
Aureum’u varsa, Doğu Roma İmparatorluğunun başkentinde de Sıfır Taşı olmalıydı. Dünyanın
herhangi bir noktasına olan uzaklık Milyon Taşı’ndan ölçülüyordu. Örneğin
Romalıların Bakırköy’e Hebdomon (Grekçe “yedi”) adını vermelerinin sebebi,
Milyon Taşı’na 7 mil uzaklıkta olmasıdır…
Milyon Taşı
aslında ilk yapıldığında Tetrapylon
şeklindeydi. Yani 4 sütun üzerinde kubbeli bir yapı. Ne yazık ki zaman
içerisinde zarar gördü. Özellikle de 16.yy’da su kemerleri yenilenip
genişletilirken ve özellikle Yerebatan sarnıcı inşa edilirken yapının birtakım
hasarlar aldığı düşünülüyor. Osmanlı Devleti zamanında da kulaktan kulağa
anlatılan efsanelerle taşın varlığı kabul edildi ve korunda.
|
Tetrapylon Yapısı |
|
Taşın Çizimi |
Söz konusu Romalılar ve
İstanbul olunca efsane de eksik olmuyor. Milyon Taşı efsanelerinden birisi de
şudur: Romalıların inancına göre Milyon Taşından öteye tek bir düşman
askeri dahi geçemeyecektir. O sınırı aşan herkes, bir melek tarafından orada
öldürülecektir…
Aslında bu efsanenin
temeli mitolojiye dayanmaktadır. Şöyle ki: Milyon Anıtı’nın aslında Tetrapylon
olarak inşa edilmişti. Bazı tarihçilere göre bu yapı aslında bir tapınaktı.
Yunan mitolojisinde Tike, Roma mitolojisinde ise Fortuna olarak adlandırılan
Şans Tanrıçası için inşa edilmiş bir tapınak. Antik Yunan dilinde “talih”
anlamına gelen bu Tanrıça, şehirlerin kaderine de yön veriyordu. Fakat ne 1204
yılında Katolik Latinler İstanbul’u istila ederken ne de 1453 yılının Mayıs
ayında Fatih Sultan Mehmet Han’ın askerleri Milyon Taşının ötesine geçerken
efsane vuku bulmadı ve İstanbul her iki tarihte de düştü…
Taylan Köken