Adamkayalar Kalıntıları / KİLİKİA / MERSİN / Silifke –Hasanaliler Köyü

Adamkaylar’ın Yeri: Adamkayalar kalıntıları, Mersin İli, Silifke İlçesinin Hasanaliler Köyünün doğunda kalır. Adamkayalar mevki olarak Silifke ile Erdemli ilçelerinin arasındadır. Ulaşım için Erdemli İlçesi Kızkalesi Beldesinden ulaşılmaktadır.

Adamkayalar Uydu Görüntü

Karyağdı Vadisi

Karyağdı Vadisi

Karyağdı Vadisi

Karyağdı Vadisi

Adamkayalar Kalıntıları ve Yüzey Araştırmaları: Adamkayalar Kalıntılarını iki gruba ayırabiliriz. Birinci grupta Karyağdı (Mitan-Miytan) Vadisinde kanyonun kayalarına oyulmuş olan kaya kabartmaları, ikinci grup kalıntılar ise vadinin kuzeydoğusundaki yükselti üzerinde bulunan kale, burç ve yerleşim birimlerinden oluşan kalıntılardır. Yerleşim yerinden Adamkayalar’a kayaya oyulmuş olan merdivenler takip edilerek inilmektedir.  

Adamkayalar

Adamkayalar

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar figürleri 11 çerçeve içine yerleştirilmiş ve genelde dörtlü ölü ziyafeti betimlemeleridir. Dörtlü ölü ziyafetinde, anne, baba ve çocuklar betimlenmektedir. Ayrıca ölülerin oğulları ve iki erkek kabartması asker olarak işlenmiştir. Adamkayalar kabartmalarında ayin yapmak amacıyla kayaya oyulmuş beş basamaklı bir kompozisyon bulunmaktadır. Adamkayalar kabartmalarının altlarında bulunan yazıtlarda ölen rahiplerin isimlerinin yazılı olduğu anlaşılmıştır. Kabartmalar MS.200 yıllarında işlenmiştir.

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

Adamkayalar Vadisi

İkinci grup kalıntılar Adamkayalara inmeden önceki tepe üzerine dağılmış durumdadır. Bu kalıntılar genellikle polygonal duvar tekniği kullanılarak inşa edilmiştir. Gömeç Kale adı verilen kule, içlerinde kemerler bulunan binalar, çok sayıda kayaya oyulmuş lahitler ve sarnıç kalıntılarından oluşmaktadır. Bölgedeki diğer birçok yerleşim gibi bu kalıntılar Helenistik Dönem ve Roma Döneminde iskan görmüştür. Bu kale yerleşiminin surları zaman içinde tahrip olmasına rağmen, kulesi geç dönemlere kadar zeytinyağı atölyesi  olarak kullanıldığından yıkılmamıştır.

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar Yerleşimi

Adamkayalar’ın korunması için detaylı bir çalışma yapan Sayın Prof.Dr. Serra Durugönül ve Doç.Dr. F. Sancar Ozaner bu çalışmaların sonuçlarını “Adamkayalar (Kilikya) Kabartmalarının Arkeolojik ve Morfolojik Yönden Değerlendirilmesi ve Korunmasına İlişkin Öneriler” başlığı altın Araştırma Sonuçlarında yayınlamıştır. Bu maddeye göre Adamkayalar benzeri “Kaya Kabartması” olarak bölgenin birçok yerinde kireç taşına işlenmiş kabartmalar vardır ve bunların toplamı 60’ı geçkindir.

Gömeç Kale

Gömeç Kale

Adamkayalar’ın üzerinde oluşan tahribatlar, yağmur sularıyla oluşan yıpranmalar, kaya kütlesinin içinden gelen sular yoluyla oluşan tahribatlar ve en son olarak da insan eliyle yapılan tahribatlardır. İlk ikisi doğal tahribatlardır, ama üçüncü tahribatsa cahilliğin, bilgisizliğin tahribatıdır. Memleketimizin her yerinde gördüğümüz, bize emanet olan dünya mirasına yapılan bu zulüm gerçekten bazen utanç verici boyutlara ulaşmaktadır. Adamkayalar da bu cehaletten payını almış, 1986 yılında muhtemelen define bulmak amacıyla bir rölyef dinamitle büyük zarar görmüş ve bu kabartmalara av tüfeğiyle zaman zaman atış yapılarak tahrip edilmiş ve edilmeye devam etmektedir.          

Kaynak: www.mersinkulturturizm.gov.tr / Yard. Doç. Dr. Ümit Aydınoğlu –Mersin İli Erdemli ve Silifke İlçelerinde Antik Dönem’de Kentleşme ve Tarımsal Organizasyon Araştırması 2008 –Anmed -2009 / 11. Araştırma Sonuçları Toplantısı –Ankara -1993 / www.panoramio.com (Resimlerinden yararlandığım Sayın Manfred Schühle’ye teşekkür ederim)  

Taylan Köken