25 Haziran 2020 Perşembe

Gevale/Kevele/Gevele...

Gevale Kale

Kevele/Gevele/Gevale/Kavala/Kabala/Kaula: Günümüzde Konya ilinin batısında günümüzde Gevele/Kevele olarak anılan ilk çağlarda köy veya kasaba büyüklüğündeki bir yerleşim yeri. İsmail Hakkı Uzunçarşılı ise 14 ve 15. yüzyıllarda, Anadolu Beylikleri döneminde Gevale kalesi olarak adı geçen yer hakkında şu bilgileri vermektedir: "Tarihlerde Gevale imJasıyle yazılan ve Gevele denilen kale Konya yakınında Sille civarındaki -Konya ile Altınapa yolu üzerinde- dağın eteğinde olup dağın bir adı da Tahtalı Dağ'dır. Gevele, Büyük ve Küçük olarak ikidir. Üzerinde kale bulunan Küçük Gevele olup İbrahim Bey buraya kaçmıştır".(1)

Gevale Kalesi kazıları resmi sitesinde verilen bilgiler ise biraz daha farklıdır: Gevale isminin kaynağı ve kullanımı konusunda çeşitli görüşler ve kullanımlar bulunmaktadır. İ. Hakkı Konyalı, Gevale isminin Friglerin dişi yer tanrısı olan Cybele’den geldiğini söyler. Bu isim çeşitli dillerde harflerin farklı şekillerde okunması ve değiştirilmesi ile Sibel, Sibele, Kübel, Kübele, Küvel, Küvele, Kiveli, Kivele, Kevele, Kebele, Hubel, Hobal gibi bazen de kelimenin birinci harfi biraz yumuşatılarak Gevale ve Gebeie gibi okunmuştur. Bu kalenin kuzeydoğusunda bulunan ve bölgeye yakın bir yerleşim yeri olan Silleliler ise Gevelle veya Gevale olarak adlandırmışlardır. Kalenin burçları, uzaktan takke gibi göründüğü için bu dağa Takkeli Dağ’da denilmektedir.

Gevale adı tarihi kaynaklarda ve seyahatnamelerde ise farklı şekillerde geçmektedir. İbn-i Bibi, Ahmet Eflâkî, Hoca Sadeddin Efendi’nin eserlerinde Gevale olarak geçerken, diğer yayınlarda Kevele, Kirale, Gavele, Kaballa, Kevale, Kavala ve Kabala, Gâvele gibi çeşitli şekillerde kullanılmıştır.(2)

 

Kaynakça: (1)Bilge Umar- Türkiye’deki Tarihsel Adlar- İnkılâp Kitabevi- 1993.

(2)www.gevale.com  

 

Taylan Köken

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder