23 Haziran 2013 Pazar

Phokaia Antik Kenti-IV / İZMİR / AİOLİS –Foça

PHOKAİA ANTİK KENTİ KALINTILARI:
Tiyatro: Değirmentepe eteklerindeki boşluk tiyatronun olduğu yerden başkası olamazdı. Burada yapılan ilk dönem kazılarında bir sonuç elde edilmemiştir. 1991 yılında yapılan kazılarda tiyatro basamaklarına ve tiyatronun yanındaki bir duvarın detaylı kazısı yapılmıştır. Tiyatro MÖ.340-330 yıllarında inşa edilmiştir. Ömer Özyiğit hocamız tiyatronun Anadolu’nun en eski tiyatrosu olduğunu söylemektedir. 
Tiyatro Panoramik Görüntü
Tiyatro Panoramik Görüntü
Tiyatro Panoramik Görüntü
Tiyatro Panoramik Görüntü
Tiyatro Tabelası
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Phokaia Tiyatrosu
Kybele Kutsal Alanları: Bir tane değildir bu kutsal alanlar. Üzerinde en çok çalışılan alan Athena Tapınağının altında deniz kenarında bulunan alandır. Burası Liman Kutsal Alanı olarak adlandırılmış olup MÖ.580 yıllarına tarihlenmektedir. Athena Tapınağı işlevini kaybettikten sonra, tapınağın deniz seviyesine taşındığı düşünülmektedir.    
Bakkheion olarak adlandırılan İncir Adasında ve Orak Adasında deniz kıyısında Kybele Kutsal Alanları bulunmaktadır.
Yine Foça’nın doğusunda kalan Değirmentepe üzerinde kayalara oyulmuş Kybele Kaya Sunakları tespit edilmiştir. Bu sunaklarda kayaya oyulmuş olan 150’ye yakın niş bulunmaktadır. Bu nişlerde mermerden Kybele heykelleri bulunmaktaydı. Bu alana kayaya oyulmuş merdivenlerle kutsal alana çıkılmaktaydı. Denizi gören bu alan manzarasıyla da çok güzeldir. Bu kutsal alanların bazılarını üzerine geç dönemde değirmenler yapılmıştır. Bu değirmenler tamamen elden geçirilerek restorasyonu tamamlanabilirse Foça panoraması için çok güzel bir görüntü verecektir. 
Değirmentepe Tabelası
Değirmentepe
Değirmentepe
Değirmentepe
Değirmentepe
Değirmentepe
Değirmentepe
Değirmentepe
Değirmentepe
Altın Mağarası Tepesi
Altın Mağarası Tepesi
Altın Mağarası Tepesi
Altın Mağarası Tepesi
Osmanlı Kalesi: Foça’nın güneybatısında yer alan ve Fener Burnunun altında kalan ikinci burnun ucunda kale bakiyeleri günümüze kadar ulaşmıştır. Bu kale bakiyeleri Ceneviz Kalesi olarak bilinmektedir ve Dış Kale olarak da adlandırılmaktadır. Yapılan anlaşmada bu kalenin Osmanlı yapısı olduğu anlaşılmıştır.
Foça Panoramik Görüntü
Foça Kalesi
Foça Kalesi Panoramik Görüntü
Foça Kalesi
Foça Kalesi
İlk Yerleşim Alanı
Ceneviz Kalesi ve Beş Kapılar: Kentin bulunduğu yarım adayı çevreleyen Osmanlı Kalesi aslında Arkaik Dönemde yapılmıştır. Roma Döneminden ilaveler yapılarak genişletilmiş ve asıl büyük onarım Cenevizliler Döneminde yapılmıştır. Son büyük onarım ise Kanuni Sultan Süleyman Döneminde yapılarak kale son halini almıştır. Bu son onarımdan sonra kale Ceneviz Kalesi olarak anılmıştır.   
Beş Kapılar
Beş Kapılar
Beş Kapılar
Beş Kapılar

Beş Kapılar
Beş Kapılar
Beş Kapılar
Beş Kapılar
Beş Kapılar
Beş Kapılar
Kybele Kutsal Alanı
Nekropolisler ve Sunak Alanları: Kuzey ve Güney Nekropolisleri inşaat ve kanalizasyon çalışmaları sırasında tesadüf eseri bulunmuştur. Kurtarma kazısı şeklinde yapılan bu kazılarda gerekli detaylara ulaşıldığı söylenemez. Güney Nekropolisi Arkaik Dönem mezarlığıdır ve yine burada Arkaik Dönem Sunağı tespit edilmiştir.     
Nekropolis Kazıları
Nekropolis Kazıları
Nekropolis Kazıları
Nekropolis Kazıları
Şeytan Hamamı
Şeytan Hamamı
Şeytan Hamamı: Foça’nın güneyinde bulunan tepelerden birinin yamacında kayaya oyulmuş olan mezar yöre halkı tarafından Şeytan Hamamı olarak adlandırılmaktadır. Bu mezarda araştırmalar yapan Akurgal hocamız, bu mezarın Lydia mezarlarına benzediğini belirtmektedir. Bu mezar etrafında bulunan seramik parçaları MÖ.400’lerin son yıllarından kalmaktadır.  
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Mimari Parçalar
Genel Kaynakça: Bilge Umar- Aiolis- İnkılâp Kitabevi -2002 / Ord.Prof.Dr. Ekrem Akurgal –Foça Kazıları Kyme Sondajları /  Prof. Dr. Ömer Özyiğit –Phokaia’da Akurgal’ın Kazıları Işığında Son Dönem Çalışmaları –Anadolu Dergisi -2003 / Prof. Dr. Ömer Özyiğit –Phokaia’da Son Kazılar / Foça Kazı ekibinden arkeolog Kenan Doğan’a vermiş olduğu bilgiler için özellikle teşekkür ederim / www.izmir.info/tr/foca  / www.wowturkey.com  

Taylan Köken