Arkeo Denemeler: Mayıs 2012

31 Mayıs 2012 Perşembe

Cunda Ayışığı Manastırı (Agios Dimitrios Ta Selina) / BALIKESİR / AİOLİS / Ayvalık / Alibey(Cunda) Adası

Manastırın Yeri: Balıkesir İli, Ayvalık İlçesi, Cunda (Alibey) Adasının arkasında bulunan Pateriça Burnunun Edremit körfezine bakan tarafında ve ulaşımı zor bir yerde inşa edilmiştir.

Ayışığı Manastırı Uydu Görüntüsü

Ayışığı Manastırı Eski Resmi

Denizden Ayışığı Manastırı

Agios Dimitrios Ta Selina Manastırı Kısa Tarihi: Bilenen adı Ayışığı Manastırıdır. Bu arada Pateriça’nın anlamı “Koltuk Değneği” demektir. Bir kapısında 1771 yılı, bir diğerinde 1795 tarihi görülmektedir. Fakat manastırda görülen bu tarihlerin onarım tarihleri olduğu söylenmektedir.

Ayışığı Manastırı

Mübadelenin ardından manastırın zeytinlikleri Fahri Beye verilmiştir. Fahri Bey manastırı yazlık olarak kullanılınca, bakımı da yapılmış oldu. Fakat Fahri Bey vefat edince defineciler tarafından manastır tahrip edilmiş ve zamanla yıkılmaya başlamıştır.
Manastır Koruma Kurulu kararıyla 1989 yılında 1. Derece Arkeolojik SİT Alanı olarak tescillenmiştir.

Ayışığı Manastırı

Duvarlarla çevrili olan manastırın ortasında bir kilise bulunmaktadır. Manastıra su tepelerden künklerle getirilmekteydi. Manastırın batısında yiyecek ihtiyacını karşılayan tarla bulunmaktadır. Manastırda ihtiyaçları karşılamak için havyacılık da yapılmaktaydı.

Ayışığı Manastırı Restorasyonu

Ayışığı Manastırı Son Hali

Manastır en son olarak Suzan Sabancı Dinçer ve Haluk Dinçer tarafından satın alınarak restore edilmiş ve13 Nisan 2012 tarihinde törenle açılmıştır.

Kaynakça: Ahmet Yorulmaz –Ayvalık’ı Gezerken –Geylan Kitabevi / www.cundadan.com / www.panoramio.com

Taylan Köken

29 Mayıs 2012 Salı

Cunda Taksiyarhis Kilisesi / BALIKESİR / AİOLİS / Ayvalık / Alibey (Cunda) Adası

Cunda Taksiyarhis Kilisesinin Yeri: Balıkesir İli, Ayvalık İlçesi, Cunda (Alibey) Adasına eğer deniz yoluyla gelirseniz binaların arasındaki heybetiyle gözünüze çarpacaktır. Eğer kara yoluyla gelirseniz, merkeze geldiğinizde kime sorsanız kiliseye yönlendirecektir sizi.

Taksiyarhis Uydu Görüntüsü

Taksiyarhis Kilisesi

Taksiyarhis Kilisesi Kapısı

Taksiyarhis Kilisesi

Taksiyarhis Pansiyon

Cunda Taksiyarhis Kilisesi: Adanın metropol kiliseydi. 1873 yılında inşa edilmiştir. Adaya ziyaret edenlerin dolaşırken ilk ziyaret ettikleri mekânlardan birisidir. “Kubbeli Bazilikal Plan” tipine uygun inşa edilmiştir. Bazilika şeklindeki kilise, dörtgen planlıdır. Doğu cephesinde apsis bulunmaktadır. Apsis etrafı ikonlar ile süslenmiştir. Kilise üç nefli ana mekana dörder taşıyıcı sütunlar ile bölünmüştür. Duvarlar yığma taş tekniği yapılmıştır. Kilisenin bir çok bölümünde yöresel Sarımsaklı Taşı kullanılmıştır. Kilise ikonlar ile süslenmiştir. En bilineni ise balık karnında yaşayan Yunus peygamberin balığın ağzından çıkışını tasvir eder ikondur.

Avlu Giriş Kapısı

Avlu Giriş Kapısı Detay

Avlu Giriş Kapısı

Kilise Giriş Kapısı

Kilise 1927-28 yılları yıllarında minaresiz olarak cami olarak kullanılmıştır. 2003 yılında çıkan fırtınadan sonra ziyarete tamamen kapatılmıştır.

Kilise Giriş Kapısı

Taksiyarhis Kilisesi avlusuna iki sütunla taşınan üçgen alınlıklı anıtsal bir giriş kapısından girilmektedir. Kapı Sarımsaklı taşından yapılmıştır.
Kilise Koruma Kurulu kararıyla 1989 yılında 1. Derece Arkeolojik SİT Alanı olarak tescillenmiştir.

Taksiyarhis Kilisesinin İçi

Kilise birkaç restore edilmiş ama sebebi bilinmeyen sorunlar nedeniyle restorasyon tamamlanmamıştır. En son olarak Rahmi Koç’a 49 yıllığına müze yapılması amacıyla mart 2012 tarihinde kiraya verilmiştir. 2014 yılında tamamlanan restorasyonla birlikte müze olarak faaliyete başlamıştır.

Kaynakça: Ahmet Yorulmaz –Ayvalık’ı Gezerken –Geylan Kitabevi / www.cundadan.com

Taylan Köken