Arkeo Denemeler: Gömeç İskelesi Kalıntıları / BALIKESİR / MYSİA / Gömeç

27 Aralık 2012 Perşembe

Gömeç İskelesi Kalıntıları / BALIKESİR / MYSİA / Gömeç –Gömeç İskelesi

Gömeç İskelesinin Yeri: Balıkesir ili, Gömeç ilçesi merkezinden Yaya Mezarlığındaki sapaktan sahile inildiğinde küçük bir balıkçı barınağı da bulunan Gömeç İskelesine varılır.

Gömeç İskelesi Uydu Görüntüsü

Bademli Burnu Panoramik Görüntü

İskele Panoramik Görüntü

Kalıntılar Hakkında Bilgiler: Gömeç İskelesinde toplanmış olan arkeolojik malzemeler Roma ve Bizans döneminden kalmadır. Gömeç İskelesinde şimdilerde balık lokantası olarak kullanılan asırlık gümrük binası bulunmaktadır. Kızçiftliği Höyüğün eteğinde bulunan iskele ile Bademli Burun (Karatepe) arasında bir zamanlar bağlantı olduğundan Karatepe maddemizde söz etmiştik. Buranın eski devirlerde dalyan olarak da kullanıldığını biliyoruz.

Gömeç İskelesi Çevresi

Kızçiftliği Höyük

Bademli Burun

Gömeç İskelesi Kalıntıları

İlk çağlarda Kisthene yerleşiminin korsanlık faaliyetleri yüzünden daha geriye çekilerek Roma ve Bizans Döneminde varlığını sürdürdüğü düşünülmektedir. Bu yüzden iskeledeki malzemelerin Gömeç, Yaya Mahallesi (Eski Yayaköyü) ve Hacı Osman Köyündeki yerleşim bakiyelerinden toplandığı düşünülmektedir.

Bu parçaların hangi yerleşime aittir sorusu ise biraz karışıktır. Diğer maddelerde anmış olduğumuz bilgileri bu maddeye de koymayı uygun gördük.

Antik kaynaklarda Strabon, Sokrates ve Plinius Gömeç’in bulunduğu yerde Kisthene (Kistene) adında antik bir şehirden bahsederler. Kesinleşmese de Kızçiftliği Höyüğün Kisthene Antik Şehri olduğu kabul görmektedir.

Gümrük Binası

Yörede Pasada/Pasanda/Passanda/Paassanda/Pa(s)sa-wanda olarak isimlendirilen başka bir antik yerleşimin adı daha geçmektedir. Byzantion’lu Stephanos’un Pasanda adı ile andığı yerleşimin yeri için Edremit Körfezinin kıyısında, Ayvalık yakınında bir arazi olarak bahseder ve burayı Kisthene olarak anar.

Değerli hocamız Sayın Prof. Dr. Engin Beksaç’ın da aktardığı gibi şunu diyebiliriz ki: İlk adı Passawanda olan yerleşim daha sonraki dönemlerde Kisthene adıyla anılmış, günümüzde ise Kızçiftliği Höyük olarak anılmaktadır.

Kaynakça: Prof.Dr. Engin Beksaç -16. Cilt.2 Araştırma Sonuçları -1998 / Prof.Dr. Engin Beksaç / Tarihin Işığında Burhaniye / www.gomec.info / Bilge Umar –Türkiye’deki Tarihsel Adlar – İnkılâp Kitabevi -1993

Taylan Köken