Arkeo Denemeler: Yaya Mezarlığı Kalıntıları / BALIKESİR / MYSİA / Gömeç -Yaya Mahallesi

24 Aralık 2012 Pazartesi

Yaya Mezarlığı Kalıntıları / BALIKESİR / MYSİA / Gömeç -Yaya Mahallesi

Yaya Mezarlığı Yeri: Balıkesir ili, Gömeç ilçesi merkezi ile bitişik konumdaki Yaya Köy’ün merkezinde yol üstündedir. İzmir-Çanakkale karayolunda Gömeç girişinde sol tarafta büyük çamların arasındaki tarihi Yaya Mezarlığını göreceksiniz.

Yaya Mezarlığı Uydu Görüntü

Yaya Mezarlığı

Yaya Mezarlığının Tarihi: Mezarlıkta bulunan mezarlar 18 ve 19.yüzyıldan kalmadır. Mezarlıkta yöre insanları tarafından ziyaret edilen “Evliya Kişi” olarak adlandırılan zatın “Yahya Efendi” veya “Yahya Dede” olarak tanındığını öğrenmiş olduk. Yahya adı “Yaya” ismiyle bağlantılı olmalıdır.

Yahya Dede Türbesi

Kalıntılar Hakkında Bilgiler: Yaya Mezarlığında mezar taşı olarak kullanılan birçok sütun parçası dikkat çekicidir. Seyrek de olsa mimari parçaların varlığını gözlemledik. Mezarlıkta bulunan arkeolojik malzemeler Roma ve Bizans döneminden kalma olduğunu değerli hocamız Engin Beksaç’ın araştırma sonuçlarından öğreniyoruz.

Mezarlığın içinde bulunan malzemeler Yaya Mahallesi (Eski Yayaköyü) ve Hacı Osman Köyündeki yerleşim bakiyelerinden toplandığı düşünülmektedir.

Sütun Parçaları

Bu parçaların hangi yerleşime aittir sorusu ise biraz karışıktır. Diğer maddelerde anmış olduğumuz bilgileri bu maddeye de koymayı uygun gördük.

Antik kaynaklarda Strabon, Sokrates ve Plinius Gömeç’in bulunduğu yerde Kisthene (Kistene) adında antik bir şehirden bahsederler. Kesinleşmese de Kızçiftliği Höyüğün Kisthene Antik Şehri olduğu kabul görmektedir.

Osmanlı Dönemi Mezarı

Yörede Pasada/Pasanda/Passanda/Paassanda/Pa(s)sa-wanda olarak isimlendirilen başka bir antik yerleşimin adı daha geçmektedir. Byzantion’lu Stephanos’un Pasanda adı ile andığı yerleşimin yeri için Edremit Körfezinin kıyısında, Ayvalık yakınında bir arazi olarak bahseder ve burayı Kisthene olarak anar.

Değerli hocamız Sayın Prof. Dr. Engin Beksaç’ın da aktardığı gibi şunu diyebiliriz ki: İlk adı Passawanda olan yerleşim daha sonraki dönemlerde Kisthene adıyla anılmış, günümüzde ise Kızçiftliği Höyük olarak anılmaktadır.

Osmanlı Dönemi Mezarı

Kaynakça: Prof.Dr. Engin Beksaç -16. Cilt.2 Araştırma Sonuçları -1998 / Prof.Dr. Engin Beksaç / Tarihin Işığında Burhaniye / www.gomec.info / Bilge Umar –Türkiye’deki Tarihsel Adlar – İnkılâp Kitabevi -1993

Taylan Köken

1 yorum:

Unknown13 Mart 2019 14:23
Acaba bu mezarlık ve mezar taşları ilmi olarak incelendi mi. Son zamanlarda tüm köy ve kasabalarımızdaki osmanlı mezarları bilinçli veya bilinçsizce ortadan kaldırılıyor. Tarihimiz yokediliyor.
Bu bilgileri internet ortamında bizlerle paylaşanlara çok teşekkür ederim. Elbetteki burada önemli ipuçları var.
YanıtlaSil
Yanıtlar

Yorum ekle