Kyme
Yeri:
İzmir İli Aliağa İlçesi Çakmaklı
Köyü sınırları içersinde olup, Çanakkale-İzmir karayolundan devam ederken
Aliağa Merkezi geçince Petrol Ofisi limanı sapağında Kyme tabelasını
göreceksiniz. Tabelalar sizi antik kente götürecektir. Kyme
antik kenti, “Nemrut” adı verilen iki tepe üzerine ve arasına kurulmuştur. Kyme
yaklaşık 820 dönümlük bir alan üzerine kurulmuştur. Arazi Foça’ya bağlı
Çakmaklı Köylülerinin mülkiyetinde bir arazidir. Kentin sınırları günümüzde iki
dere ile sınırlıdır. Kuzey yönündeki derenin antik adı Ksanthos’tur.
 |
| Kyme Uydu Görüntüsü |
 |
| Hellensitik Dönem Yazıtı (İstanbul Ark.M.) |
 |
| Hellensitik Dönem Yazıtı (İstanbul Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
|
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
 |
| Bronz Heykel (İzmir Ark.M.) |
Kyma-Kyme Adı: Kyme adı
Bilge Umar’a göre Luvi/Pelasgos dilinden gelmedir. Kuma öz biçimidir. Ku(wa)-(u)ma
öğelerinden türetilmiştir ve “Kutsal’ın (Ana Tanrıça’nın) Halkı” (nın
kenti) demektir. Bazı kaynaklarda Cyme, Cymi, Phrikonis ve Nemrut veya
Namrut Limanı olarak da geçmektedir.
 |
| MS.200 Roma D.Stel (İzmir Ark.M.) |
 |
| MS.200 Roma D.Stel (İzmir Ark.M.) |
 |
| MS.200 Kadın Heykeli (İzmir Ark.M.) |
 |
| MÖ.400 Amazon Heykeli (İzmir Ark.M.) |
 |
| MÖ.400 Amazon Heykeli (İzmir Ark.M.) |
 |
| Helenistik D. Adak Kandilleri (İzmir Ark.M.) |
Kyme Kısa
Tarihçesi: Bilinen 12 Aiol kentinin en büyüğü, hatta başkenti olarak nitelenebilir. Strabon’a
göre Kyme kentini Smyrna, Ephesos, Gryneion ve Myrina gibi
Amazonlar tarafından kurulmuştur.
Yine Strabon’a göre
Yunanistan’ın Thermopylai’nin üst tarafındaki Lokris’de bulunan Phrikios
Dağından yola çıkanlar Kyme’ye gelirler. Larissa kentini almak için Neon
Teikhos’u kurarlar ve burada yerli Pelasgos’larla çarpışmışlardır.
Larissa’yı alınca bölgenin hâkimiyetini ele geçirmiş olurlar ve Kyme’yi
kurarlar. Yendikleri Pelasgos’ların elde kalan halkı da Kyme’ye yerleştirirler.
Ayrıca Kyme birçok kentin de kurucusudur. Bunlar arasında Side ve
İtalya’da Campania Kyme’si anılmaktadır.
 |
| Athena Başı (İzmir S.T.M.) |
 |
| Athena Başı (İzmir S.T.M.) |
 |
| Athena Başı (İzmir S.T.M.) |
 |
| Athena Başı (İzmir S.T.M.) |
 |
| Yazıtlı Stel (İzmir S.T.M.) |
 |
| Yazıtlı Stel (İzmir S.T.M.) |
 |
| Kadın Başı (İzmir S.T.M.) |
 |
| Kadın Başı (İzmir S.T.M.) |
Aiolis Göçleri MÖ.1140-1050
yıllarında yapılmıştır ve Kyme ile Lesbos’da Aiol kentleri kurulmuştur. MÖ.800
yıllarında Kyme limanında ticaret yapılmaktadır. Bunu Hesiodos’tan öğreniyoruz.
Bu zengin ticari limanda Hesiodos’un babası iflas eder ve kentten ayrılmak
zorunda kalır. Bu bilgilere rağmen kentin kuruluşunun, liman faaliyetlerinin
görüldüğü MÖ.2000’lere kadar gittiği düşünülmektedir ve burada yıllardır kazı
yapan İtalyan ekibine göre Kyme MÖ.2000 ile 1000 yılları arasında kurulmuştur.
Liman kenti olması ve bu
limana giren gemilerden 300 yıl sonra vergi almaya başlaması tarihte bu kentin
halkının anlayışı kıt olarak
anılmasına sebep olmuştur. Geçte olsa limanın getirdikleriyle kent zenginleşir
ve belli bir refah düzeyine ulaşır. Plinius’a göre Büyük İskender Kyme’de
bulunan Apollon Tapınağına tunçtan bir şamdan hediye eder. Bergama’nın son
kralı Attalos III kenti Roma’ya verince, baba bir, anneleri başka olan oğlu Aristonikos
tahtta hak iddia eder ve Roma’ya karşı isyan başlatır. Aristonikos Gediz (Hermos)
ırmağının kıyısında bulunan Üç Tepeler üzerindeki Leukai Kentini kendine
üst olarak seçmiştir. Kyme Limanında demirlemiş olan Roma’nın müttefiki olarak
hareket eden Ephesos donanmasını burada yok ederek isyana büyük destek veren
deniz gücünü burada yok etmiş olur. Yıl MÖ.132’dir.
 |
| Kyme Standı (İzmir S.T.M.) |
 |
| Figürinler (İzmir S.T.M.) |
 |
| Figürinler (İzmir S.T.M.) |
 |
| Figürinler (İzmir S.T.M.) |
 |
| Figürin Başı (İzmir S.T.M.) |
 |
| Figürin (İzmir S.T.M.) |
 |
| Oturan Tanrıçalar (İzmir S.T.M.) |
 |
| Yağ Kandili (İzmir S.T.M.) |
 |
| Yağ Kandili (İzmir S.T.M.) |
 |
| Skyphos (İzmir S.T.M.) |
 |
| Skyphos (İzmir S.T.M.) |
 |
| Çömlek (İzmir S.T.M.) |
 |
| Yağ Kandilleri (İzmir S.T.M.) |
İmparator Tiberius MS.17
yılında Ege’de büyük tahribata neden olan depremden dolayı, Kyme kentine de
yardım elini uzatmıştır. MS.94 yılında da yıkıma sebep olan depreme rağmen kent
varlığını sürdürmeye devam etmiştir. Kent MS.700’lerde terk edilmesine rağmen,
12.ve13.yüzyıla kadar Limanda bulunan Kalede yaşam devam etmiştir.
 |
| MS.200-270 Amazon-Tyche |
 |
| MS.54-68 Nero-Amazon |
 |
| MS.100-200 Athena-Kartal |
 |
| MÖ.100 Artemis-Kyme |
 |
| MÖ.165-140 Amazon Kyme-At |
 |
| MÖ.320-250 Kartal-Vazo |
 |
| MÖ.350-250 Kartal-At |
 |
| MÖ.400-350 At-Çiçek |
 |
| MÖ.400-350 Keçi-Çiçek |
 |
| MÖ.460-400 Kartal-Damga |
 |
| MÖ.520-470 At-Damga |
Genel Kaynakça:
Antonio La Marca –Kyme Antik Kenti Tanıtım Dosyası -2010 / Sebastiana
Lagona –Arslantepe Hierapolis Iasos Kyme – Ankara İtalyan Kültür Heyeti Basımı
-1993 / Bilge Umar- Aiolis- İnkılâp Kitabevi -2002 / www.asiaminorcoins.com.
Taylan Köken
Muhteşem bilgiler,emeğinize sağlık..Çok teşekkürler.
YanıtlaSil