Pitane Kalıntıları ve Kazı Sonuçları: MÖ.3000’li yıllara kadar uzanmaktadır, Pitane tarihi. Bu tarihi bulunan keramik
kırıntılarından anlıyoruz.
Pitane’de günümüze kadar gelen kayda değer bir
yapı kalıntısı kalenin dışında fazla bir şey kalmamıştır. Modern yapılar kentin
üzerinde kurulmuştur. Yarımadayı dolaşırken bir evin bahçesinde yapılan kazıda
bir binanın temel izlerine rastlanmıştır. Bu kentin mevcut binaların altında
kaldığını göstermektedir. Günümüzde kale, tiyatro ve stadyumun yeri, mendirek
bakiyeleri, yarımadayı saran duvardan kalma bakiyeler, mimari parçalar ve
devşirme malzemeler, yarımada üzerindeki tarlalarda görülen keramik kırıntıları
görülmektedir.
Günümüzde Bergama Arkeoloji Müzesinde sergilenen
1958 yılında yöre halkının bulduğu İon tarzında Arkaik Dönem Kouros heykeli
Akurgal hocanın dikkatini çekmiş ve nekropolisin kazılmasına sebep olmuştur.
Kazılan alanda MÖ.600 yıllarından kalma eserlere rastlanmıştır. Ele geçen
eserlerle Arkaik Dönem ölü gömme adetleri tespit edilmiş oldu. Ele geçen
ürünler arasında çeşitli vazolar, kadehler, kyliksler ele geçmiştir. Bu ürünler
günümüzde İstanbul Arkeoloji Müzesinde, Bergama Müzesinde, İzmir Arkeoloji
Müzesi ve İzmir Sanat ve Tarih Müzesinde sergilenmektedir.
 |
| Pitane Buluntuları |
 |
| Kaseler |
 |
| Pitane Buluntuları |
 |
| Pitane Buluntusu |
 |
| Pitane Buluntusu |
 |
| Kaideli Tabak |
 |
| Pitane Buluntusu |
 |
| Kaideli Tabak |
 |
| Kaideli Tabak Ayrıntısı |
Pitane İlk Araştırmaları: 1900-1912 yılları arasında
Pergamon Kazısını yürüten A.Conze ve W.Dorpfeld tarafından yüzey araştırmaları
yapılmıştır.
Pitane’nin ilk kazıları Osman Hamdi Bey
tarafından gerçekleştirilmiştir. Nekropolis alanında yapılan kazılarda ele
geçen keramikler Prehistorik Dönemden Arkaik Döneme kadar tarihi çeşitlilik
göstermektedir.
 |
| Lekane |
 |
| Lekane Ayrıntı |
 |
| Sakız Adası Kabı |
 |
| Sakız Adası Kabı |
 |
| Pitane Buluntuları |
 |
| Oinokhoe |
 |
| Lekythos |
 |
| Oinokhoe |
 |
| Oinokhoe |
 |
| Pitane Buluntusu |
Akurgal Çandarlı (Pitane) Kazısı: Sayın
Ord.Prof.Dr. Ekrem Akurgal sonuçlarını 1960 yılında Türk Arkeoloji Dergisinde
yayınladığı Pitane Kazısının ayrıntılarını şöyle özetleyebiliriz:
Arkaik Dönem heykelinin bulunduğu alanda yapılan
yüzey taramasında bile burada bulunan keramik kırıntılarının buranın İon
mezarlığı olduğunu ve Batı Anadolu’da benzerlerine az rastlanan buluntu yeri
olduğunu göstermektedir. Mezarlıkta ele geçen buluntular genel olarak Arkaik
Döneme tarihlenebilir. MÖ.6 yüzyılın ilk yarısına ait mezarlara rastlanmıştır.
Ayrıca Helenistik Döneme ait lahit tipi mezarlar seyrek olsa da tespit
edilmiştir.
Bu mezarlığın önemi Arkaik Dönem ölü gömme
adetlerini göstermiştir. Ölü mezarlıkta yakılıp, kemikleri pithoslara,
hediyelik kaplarla birlikte konmakta ve ağzı düzeltilmiş veya kaba taşlarla
kapatılmaktadır. Küpler belli bir sıra ve yöne göre gömülmemektedir. Küplerin
daire biçiminde dizilerek bir aile mezarlığı oluşturulduğu görülmüştür. Bulunan
eserler temizlenerek Bergama Müzesine teslim edilmiştir.
1959 yılında başlayan nekropolis kazısı 1965
yılına kadar sürmüştür. Buradan çıkarılan eserler daha sonra İzmir ve İstanbul
Arkeoloji Müzelerine de verilmiştir.
 |
| Pitane Buluntusu |
 |
| Aryballos |
 |
| Amphora |
 |
| Amphora |
 |
| Çanak |
 |
| Çanak Ayrıntısı |
 |
| Çanak Ayrıntısı |
 |
| Çanak Ayrıntısı |
 |
| Rhytron |
 |
| Süvari Figürini |
1997 yılı Çandarlı Kurtarma Kazı Sonuçları: Tek katlı bir binanın yıkılarak yerine üç katlı bina yapılması sırasında
İzmir Koruma Kurulu tarafından görevlendirilen Sevgi Soyaker ve Candan
Nalbantoğlu’nun yapmış olduğu kurtarma kazısı ele geçen bulgular sebebiyle
devam etmesi gereken bir çalışma olarak kalmıştır.
Kazı yaklaşık 100m2 olarak devam etmiş, yedi
mezar tespit edilip açılmış, bitkisel ve geometrik desenli mozaik taban
açılmış, sütun parçaları, mermer taban, Helenistik, Roma ve Geç Bizans Döneme
ait bol miktarda keramik kırıntısı ve birkaç bronz sikke ele geçmiştir.
Not: Resimler İzmir Arkeoloji Müzesi Pitane Standındandır.
Kaynakça: Bilge Umar- Aiolis- İnkılâp Kitabevi -2002 / Ord.Prof.Dr.
Ekrem Akurgal – Türk Arkeoloji Dergisi Sayı:10-1 -1960 / Ömür Dünya Çakmaklı
–Uşak Arkeoloji Müzesinde Korunan Roma Dönemine Ait Cam Eserler -2007 / Bergama
Belleten Sayı:9 -1999 / Bergama Belleten
Sayı:15 -2006 / Yasemin Tuna Nörling -11. Araştırma Sonuçları Toplantısı -1993
/ Hülya Boyana –Tarih İncelemeleri Dergisi -2006 / Sefa Taşkın –Mysia ve Işık İnsanları –Sel
Yayınları -1997 / Azra Erhat –Mitoloji Sözlüğü -1996.
Taylan Köken
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder