Ayvalık Aya Triada Kilisesi / BALIKESİR / AİOLİS -Ayvalık

Aya Triada Kilisesinin Yeri: Balıkesir İli, Ayvalık İlçesi, Kazımpaşa Mahallesinde 13 Nisan Caddesinde 10. ila 11. Sokak arasındadır.

Aya Triada Kilisesi Uydu Görüntüsü

Aya Triada Panoramik Görüntü

Aya Triada Panoramik Görüntü

Aya Triada Panoramik Görüntü

Aya Triada Panoramik Görüntü

Aya Triada Panoramik Görüntü

Aya Triada Kilisesinin Kısa Tarihçesi: Hagia Triada Kilisesi olarak da anılmakta ve genelde Eski Tütün Deposu olarak bilinmektedir.

Aya Triada Kilisesi 18-19. yüzyıl Rum Ortodoks Kiliselerinden olup, 23x18 mt ölçülerinde dikdörtgen formundadır. Aya Triada Kilisesini diğer kiliselerden ayıran özellik ise şöyledir: Alt kat yöresel Sarımsaklı Taşından, üst kat ise ahşap malzeme kullanılarak örgü tekniği ve Bağdadi sıva kullanılarak yapılmıştır.

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Kilisenin çatısı çökmüş içi kullanılmaz hale gelmiştir. Yapıda kayda değer görüntü veren ve halen ayakta duran bölümü ön giriş de denilen Narteks bölümüdür. Bu kilisede narteks “L” biçimindedir. Bu bölümdeki sütunlar ve bu sütunlar üzerine oturtulan yuvarlak kemerler zamana karşı halen direnmektedir. Kilisenin arkasına dolaştığınızda burada yıkılan duvardan içeri baktığınızda, görmüş olduğunuz ahşap tavan süslemeleri hala dikkat çekicidir.

Kilise içindeki sütunlar ise ahşaptır ve üzeri alçı kaplanmıştır. Yine alçı malzemeden Korint düzeninde sütun başlıkları kullanılmıştır. Sütun başlıklarının üzerinde alçıdan yapılmış ikonalar için kullanılan süslü alçı panolar bulunmaktadır. Yapı uzun yıllar tütün deposu olarak kullanılmıştır. Bu kullanımda yüksek tavan kullanım için ahşap malzeme ile ikiye bölünerek kullanım alanı sağlanmıştır. Bu durum özgün yapıyı bozmuştur. Kilisenin yapım tarihi bilinmiyor ama yaklaşık 200 yıllık bir tarihi olduğunu sanıyoruz.

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi

Aya Triada Kilisesi Kazıları

Aya Triada Kilisesi Kazıları

Aya Triada Kilisesi Kazıları

Aya Triada Kilisesi Kazıları

Aya Triada Kilisesi de mübadeleden sonra boş kalmış, uzun süre Tütün Deposu olarak kullanılmış ve Bursa Koruma Kurulu tarafından Ayvalık Belediyesine devredilerek 2012 yılında kazı çalışmalarına başlanması için Balıkesir Müze Müdürlüğü tarafından görevlendirilen Tarkan Özel ve Uygur Akın kazı çalışmalarına başlamıştır. Ayvalık Belediyesinden Ali Akdamar kontrollüğünde yapılan kazılarda kilisenin ön tarafından kazılar yapılmıştır. Kilise Koruma Kurulu kararıyla 1989 yılında 1. Derece Arkeolojik SİT Alanı olarak tescillenmiştir.      

Bu kilise de restorasyonu tamamlandığında, Ayvalık Turizmine hizmet edecek önemli değer olacağına inanıyoruz.

Kaynakça: Ahmet Yorulmaz –Ayvalık’ı Gezerken –Geylan Kitabevi / Berrin Akın –Kentli Ayvalık -2005 / Yrd.Doç. Dr. Yasemin İnce Güney -Yrd.Doç. Dr. Hatice Uçar – XIX. Yüzyıl Ayvalık Kiliselerinde Ahşap Konstrüksiyon Teknikleri / www.haberler.com

Taylan Köken